Συστημική Θεωρία

Στη Συστημική Θεωρία αντιλαμβανόμαστε τον άνθρωπο ως ένα βιοψυχοκοινωνικό σύστημα που αλληλεπιδρά συνεχώς με άλλους ανθρώπους, οπότε η σωματική και ψυχική του λειτουργία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις σχέσεις του και ιδιαίτερα τις οικογενειακές. Σημαντικοί είναι οι ρόλοι στην οικογένεια, η δυναμική της, ο τύπος επικοινωνίας αλλά και οι αντιλήψεις του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος.

Η προσέγγιση στο Ινστιτούτο ‘Λόγω Ψυχής’  SANE – System Attachment Narrative Encephalon ®  στην οποία εκπαιδεύομαι, εμπλουτίζει τη συστημική ψυχοθεραπεία με τη θεωρία του συναισθηματικού δεσμού, με τις βασικές παραδοχές της αφηγηματικής ψυχολογίας, καθώς και με τα συναφή ευρήματα από τον τομέα των νευροεπιστημών για τον εγκέφαλο.

Θεωρία του Συναισθηματικού Δεσμού

Η Θεωρία του Συναισθηματικού Δεσμού (attachment theory) του John Bowlby, αναζητά να κατανοήσει τα γενεολογικά μοτίβα που μεταβιβάζονται από τη γονεική οικογένεια στο παιδί, υποστηρίζοντας ότι αυτά το ακολουθούν σε όλη του τη ζωή. Ο τρόπος που ανταποκρίνονται οι γονείς στις βιολογικές και συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού από την αρχή της ζωής του, είναι καθοριστικής σημασίας για τον δεσμό που θ’ αναπτύξει μαζί τους.

Με ποιον τρόπο λοιπόν, αυτές οι πρώιμες εμπειρίες επηρεάζουν την αίσθηση συναισθηματικής  ασφάλειας, την προσωπικότητα και τις σχέσεις του μέχρι την ενήλικο ζωή; Πρόκειται για ένα μοντέλο που στοχεύει στην κατανόηση της έκφρασης και ρύθμισης των συναισθημάτων, των σχέσεων και των προσδοκιών τους, και όχι στην ενοχοποίηση της οικογένειας.

Σοφία Δούση

Αφηγηματική Θεωρία

Ο τρόπος που βιώνουμε την κόσμο και τον εαυτό μας, καθορίζεται σημαντικά από τις ιστορίες που λέμε, τις αφηγήσεις μας. Το είδος των αφηγήσεων, η συνοχή τους και η επένδυση τους με συναίσθημα, φανερώνουν σε μεγάλο βαθμό την εσωτερική ασφάλεια ή ανασφάλεια ενός ατόμου. Ο τρόπος που αντιλαμβάνεται ένα παιδί τον εαυτό του, κατασκευάζεται επίσης μέσα από τον διάλογο που έκανε με τους γονείς του, τον οποίο εσωτερίκευσε σαν δικό του εσωτερικό μονόλογο πολύ νωρίς στη ζωή του. Αυτός ο εσωτερικός μονόλογος θα διατηρηθεί για το υπόλοιπο της ζωή.

Ποιος μιλάει άραγε;

Στη θεραπεία, προσπαθούμε ν’ ανιχνεύσουμε, ν’ αναγνωρίσουμε την προέλευση των διαφορετικών εσωτερικευμένων φωνών, τις διαφορετικές πτυχές του εαυτού και στη συνέχεια να ενισχύσουμε τις  πιο φωτεινές και συμπονετικές.

Νευροεπιστήμες

Τα ευρήματα των νευροεπιστημών των τελευταίων χρόνων συνηγορούν υπέρ της σημαντικότητας των πρώιμων εγγραφών και εμπειριών του παιδιού για την μετέπειτα ζωή. Ταυτόχρονα όμως υποστηρίζουν την πλαστικότητα του εγκεφάλου, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να εξελίσσεται και να δημιουργεί επανορθωτικές εμπειρίες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Μια τέτοια επανορθωτική εμπειρία, είναι και η ψυχοθεραπεία.

Στην προσέγγιση μας, στον πυρήνα της θεραπευτική αλλαγής βρίσκεται η θεραπευτική σχέση. Η θεραπευτική σχέση λειτουργεί ως ένα ασφαλές, επανορθωτικό πλαίσιο για την εξερεύνηση των πιο δύσκολων πτυχών του θεραπευόμενου και την ενίσχυση των πιο λειτουργικών. Κάθε θεραπευόμενος, θα χαράξει την δική του προσωπική θεραπευτική πορεία, με μοναδικό τρόπο και ρυθμό, έχοντας συνοδοιπόρο τον θεραπευτή. Κάθε θεραπευόμενος, θα χαράξει την δική του προσωπική πορεία, με τον τρόπο και τον χρόνο του, έχοντας ως συνοδοιπόρο τον θεραπευτη.

Βιογραφική πηγή

Androutsopoulou, A., Bafiti, T., & Kalarritis, G. (2014). The enriched systemic perspective SANE- System Attachment Narrative Encephalon: Selected training guidelines for clinical practice. Human Systems. The Journal of Therapy, Consultation and Training, 25, 2, 161 – 176